Şerafettin Güç Karamanoğulları Araştırmacı Yazar
Köşe Yazarı
Şerafettin Güç Karamanoğulları Araştırmacı Yazar
 

Türklerde Kürek Kemiği Falı

Türklerde Kürek Kemiği Falı   Divanü-Lugati’t-Türk’te "yarın" olarak adlandırılan kürek kemiği için çeşitli Türk lehçelerinde aynı kökten gelen, ancak lehçenin hususiyetlerine göre fonetik değişmeye uğramış sözler kullanıldığı bilinmektedir. Meselâ Kazak Türkçesinde bu kelime cavrın biçimini almışken, Kırgız Türkçesinde coorun şekline girmiştir. Abakan lehçelerinde çaarın, Yakut Türkçesinde sarın biçimini alan bu kelime Karaçay-Malkar Türkçesinde yavrun, Başkurt Türkçesinde yavrun şeklindedir.                   Kazak Türkleri kürek kemiği ile fala bakan falcılara CAVRINŞI adını verirler.   Fala baktırmak için özellikle keçi veya tekenin kürek kemiğini tercih ederler. Önce kemik ateşe atılır ve bir müddet orada tutulur. Daha sonra ateşten çıkarılan kürek kemiği üzerinde oluşan çizgilere göre falcı çeşitli yorumlar yapar.   Kazak ve Kırgız destanlarında kürek kemiği falı motifi geniş yer tutmaktadır. Destan kahramanlarının kürek kemiği falına göre hareket ettikleri dikkati çekmektedir.   Meşhur Kırgız destanı Manas’ta Manas’ın yanında kürek kemiği falına bakan bir falcı bulunduğu belirtilmektedir. Kırgızlar kürek kemiği falcılarına COORUNÇU adını verirler. Manas destanındaki bu falcının adı COORUNÇU KARA BADİŞ’tir Kırım ve Nogay Tatarları ile Başkurtlar arasında da kürek kemiği falı yaygın bir gelenektir.   Başkurtlar çok yalan söyleyenler için yavrun kalak sözünü kullanırlar. Altay ve Yakut Türkleri arasında da kürek kemiği falı şamanist inançların bir gereği olarak geniş yer tutmaktadır.   Yakut ve Karagaslar kürek kemiği falı için geyik kemiğini tercih ederler. Kürek kemiği falı ile ancak kaybolan nesneler hakkında bilgi sahibi olmanın mümkün olduğuna inanan Sagay Türkleri için en doğru söyleyen kemik koç kemiğidir.   Karaçay-Malkar Türklerinin sofra adabı ve geleneklerinde kürek kemiği önemli bir yer tutar. Misafir için kesilen bir koyunun sağ kürek kemiği misafire ikram edilirken, sol kürek kemiği de TAMADA adı verilen sofradaki en yaşlı kimsenin önüne konur.   Misafir kürek kemiği üzerindeki etlerden küçük paçalar keserek sofrada bulunanlara ikram eder. Onlar da ayağa kalkıp iki elleriyle ikram edilen et parçasını alırlar ve misafire teşekkür ederler.   Kıssadan Hisse Dişi Aslan Falı; Hayvanlar bir gün kim daha çok çocuk doğurabilir diye fal baktırırlar. Hep birlikte dişi aslana gidip danışırlar. "Sen kaç çocuk doğurabiliyorsun?" diye sorarlar aslana. "Bir" diye yanıtlar dişi aslan. "Fakat ben aslan doğururum." Dersimiz;  Nitelik, Nicelikten Önemlidir.    Şerafettin GÜÇ   Kaynaklar: Prof.Dr. Ufuk Tavkul Hepsi : http://goo.gl/rL00WD  / Ayrıca: http://goo.gl/1fsiu6  / Resim : http://goo.gl/0fAuXp      
Ekleme Tarihi: 10 Aralık 2022 - Cumartesi

Türklerde Kürek Kemiği Falı

Türklerde Kürek Kemiği Falı

 

Divanü-Lugati’t-Türk’te "yarın" olarak adlandırılan kürek kemiği için çeşitli Türk lehçelerinde aynı kökten gelen, ancak lehçenin hususiyetlerine göre fonetik değişmeye uğramış sözler kullanıldığı bilinmektedir.

Meselâ Kazak Türkçesinde bu kelime cavrın biçimini almışken, Kırgız Türkçesinde coorun şekline girmiştir. Abakan lehçelerinde çaarın, Yakut Türkçesinde sarın biçimini alan bu kelime Karaçay-Malkar Türkçesinde yavrun, Başkurt Türkçesinde yavrun şeklindedir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kazak Türkleri kürek kemiği ile fala bakan falcılara CAVRINŞI adını verirler.

 

Fala baktırmak için özellikle keçi veya tekenin kürek kemiğini tercih ederler. Önce kemik ateşe atılır ve bir müddet orada tutulur. Daha sonra ateşten çıkarılan kürek kemiği üzerinde oluşan çizgilere göre falcı çeşitli yorumlar yapar.

 

Kazak ve Kırgız destanlarında kürek kemiği falı motifi geniş yer tutmaktadır. Destan kahramanlarının kürek kemiği falına göre hareket ettikleri dikkati çekmektedir.

 

Meşhur Kırgız destanı Manas’ta Manas’ın yanında kürek kemiği falına bakan bir falcı bulunduğu belirtilmektedir. Kırgızlar kürek kemiği falcılarına COORUNÇU adını verirler. Manas destanındaki bu falcının adı COORUNÇU KARA BADİŞ’tir Kırım ve Nogay Tatarları ile Başkurtlar arasında da kürek kemiği falı yaygın bir gelenektir.

 

Başkurtlar çok yalan söyleyenler için yavrun kalak sözünü kullanırlar. Altay ve Yakut Türkleri arasında da kürek kemiği falı şamanist inançların bir gereği olarak geniş yer tutmaktadır.

 

Yakut ve Karagaslar kürek kemiği falı için geyik kemiğini tercih ederler. Kürek kemiği falı ile ancak kaybolan nesneler hakkında bilgi sahibi olmanın mümkün olduğuna inanan Sagay Türkleri için en doğru söyleyen kemik koç kemiğidir.

 

Karaçay-Malkar Türklerinin sofra adabı ve geleneklerinde kürek kemiği önemli bir yer tutar. Misafir için kesilen bir koyunun sağ kürek kemiği misafire ikram edilirken, sol kürek kemiği de TAMADA adı verilen sofradaki en yaşlı kimsenin önüne konur.

 

Misafir kürek kemiği üzerindeki etlerden küçük paçalar keserek sofrada bulunanlara ikram eder. Onlar da ayağa kalkıp iki elleriyle ikram edilen et parçasını alırlar ve misafire teşekkür ederler.

 

Kıssadan Hisse Dişi Aslan Falı;

Hayvanlar bir gün kim daha çok çocuk doğurabilir diye fal baktırırlar.

Hep birlikte dişi aslana gidip danışırlar.

"Sen kaç çocuk doğurabiliyorsun?" diye sorarlar aslana.

"Bir" diye yanıtlar dişi aslan. "Fakat ben aslan doğururum."

Dersimiz;  Nitelik, Nicelikten Önemlidir. 

 

Şerafettin GÜÇ

 

Kaynaklar:

Prof.Dr. Ufuk Tavkul

Hepsi : http://goo.gl/rL00WD  / Ayrıca: http://goo.gl/1fsiu6  / Resim : http://goo.gl/0fAuXp

 

 

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve mutajans.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.